Mevsim yağmurlarının yağmasıyla birlikte, doğa da bereketli yüzünü göstermeye başladı. Mevsimin türü olan; yöresel adı Kanlıca (Lactarius Deliciosus), Sümüklüce (Hygrophorus Latitabundus), Cıngalak (Tricholoma_Terreum) ve Dobalan (Terfezia Arenaria) olan mantarlar gün yüzüne çıktı...

 

Biz de bu vesile ile yazımızda mantarlar konusu işleyelim dedik..

 

Mantarlar, bitkiler ve hayvanlar âleminden farklı olarak Fungi âleminde yer alan canlılardır. Genellikle neden oldukları hastalıklar ya da zehirlenme olayları ile gündeme gelmelerine rağmen, aslında doğada ve insan yaşamında sayısız yararları ve kullanım alanları olan canlılardır.

 

Doğa mantarları; yenilebilir, yenilmeyen ve zehirli olarak gruplandırılmaktadır. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de gıda açığının kapatılması açısından mantarlar önemli besin kaynaklarından birini oluşturmaktadır.  Yenilmeyen mantarlar zehirli olmamakla birlikte sert yapıları, kötü kokuları ve tatları nedeniyle yenme özelliği taşımamaktadır. Bu grup içinde yer alan mantarlar gıda amaçlı tüketime uygun değildir. Ancak yenilmediği halde içerdikleri polisakkarit ve biyoaktif maddeler nedeniyle insan sağlığının korunmasında ve hastalıkların tedavisinde kullanılan tıbbi mantarlar bu grup içinde bulunmaktadır.

 

İçerdikleri toksik maddeler nedeniyle insan sağlığını tehdit eden mantarlar "zehirli mantarlar" olarak adlandırılmaktadır. Zehirli mantarlar, yenildikleri zaman hafif veya ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme neden olabilirler. Dünyada ve ülkemizde doğa mantarlarının tüketilmesi sonucu ortaya çıkan zehirlenme olayları ile sıkça karşılaşılmaktadır. Mantar zehirlenme oranı; iklim, yaşam şekli ve alışkanlıklara bağlı olarak değişmektedir.  Günümüze kadar Türkiye'de tespit edilmiş 100 civarında zehirli mantar türü bulunmakta, ancak bunlardan yaklaşık 10 tanesi ölümcül zehirli etki gösteren mantarlar sınıfına girmektedir.

 

Mantar zehirlenme olayları kişilerin zehirli ve yenen mantarlar konusunda yeterli bilgisinin olmamasından kaynaklanmaktadır.

 

Zehirli olmayan mantarlarda da zehirlenme vakaları görülebilir. Bu zehirlenme vakalarının mantar toksini ile ilgisi bulunmamaktadır. 

 

Çürüyen ya da ağır metaller veya toksik kimyasallar ile kirlenmiş olan yenilebilir mantarların yenmesi sonucu zehirlenme durumu ortaya çıkabilmektedir. Mantarlar ağır metalleri depolama özelliğine sahiptirler. Bu nedenle özellikle karayolları boyunca yetişen yenilebilir mantarların tüketilmesi uygun değildir. Bu mantarlarda önemli düzeylerde kurşun veya diğer toksin maddeler birikebilir.

 

Her ne kadar yıllarca topluyor ve tüketiyor olsak da yine de dikkatli olmak gerekir.

 

Neden mi?

 

Bizim Kanlıca diye bildiğimiz ve bu mevsimde bolca bulunan mantar ailesi içinde yer alan kardeşlerden birisi olan Lactarius Torminosus mantarı, zehirli etkiye sahip bir türdür. Ciddi sindirim sistemi sorunlarına yol açabilmektedir.

 

GÖRSEL İÇİN TIKLAYIN: LACTARİUS TORMİNOSUS

 

Yine Cıngalak diye bildiğimiz ve tükettiğimiz Tricholama ailesinde yer alan Tricholama Parrdinum Mantarı da zehirli türler arasında yer almaktadır.

 

GÖSEL İÇİN TIKLAYIN : TRİCHOLAMA PARDINUM

 

Yukarıda saydığımız örnekleri çoğaltmak mümkündür. Bu yüzden doğadan mantar toplarken ve tüketirken dikkatli olmalıyız. Çünkü mantarlar bulundukları coğrafya ve iklim koşullarına göre şekil değiştirebilirler.

 

İşte bu yüzden ne kadar deneyimli olsak da lütfen dikkatli olalım...

Okunma Sayısı: 963

Yorum Ekle

DİĞER HABERLER